Ηλεκτρονικό εμπόριο χωρίς ταχύτατη παράδοση στο σπίτι δεν λειτουργεί.

Αύριο ξεκινάει η παράδοση και πληρωμή προϊόντων που έχουν προ-αγοραστεί (μέσω eshop ή τηλεφωνικά) στις πόρτες των καταστημάτων, μια διαδικασία που ονομάζεται click away. Η διαδικασία αυτή εισάγεται αφενός για να αποσυμπιέσει τις εταιρείες ταχυμεταφορών και αφετέρου για να επιτρέψει τη λειτουργία των καταστημάτων λιανικής έστω και με έναν μη συμβατικό τρόπο. Θα λειτουργήσει όμως αυτή η λύση; Θα βοηθήσει την αγορά;

Αρχικά, παραθέτω κάποια δεδομένα σε σχέση με το ηλεκτρονικό εμπόριο σήμερα στην Ελλάδα.

A. Η έννοια του Ηλεκτρονικού εμπορίου περιλαμβάνει την έγκαιρη παράδοση των προϊόντων και όχι μόνο τη δυνατότητα αγοράς μέσω διαδικτύου.
Πρόσφατη έρευνα της KRATAION έδειξε ότι το 88% των καταναλωτών ηλεκτρονικού εμπορίου επιζητούν την παράδοση των προϊόντων την επόμενη κιόλας μέρα. (Δείτε εδώ: https://bit.ly/ecommerce2020gr)

Β. Το ηλεκτρονικό εμπόριο στην εποχή της πανδημίας έχει εκτοξευθεί.
Η Skroutz ανακοίνωσε τα στατιστικά για την Black Friday 2020 (Δείτε εδώ: https://bit.ly/3m9DiU5). Κατέγραψε αύξηση παραγγελιών 149% σε σχέση με το 2019.

Γ. Οι ταχυμεταφορές δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις αυξημένες παραγγελίες.
Βλέπουμε καθημερινά στις ειδήσεις ότι πολλές παραγγελίες από την Black Friday δεν έχουν παραδοθεί ακόμη και ότι γενικά οι παραδόσεις καθυστερούν υπερβολικά. Το πρόβλημα εστιάζεται στην αδυναμία των εταιρειών ταχυμεταφορών να εξυπηρετήσουν τον μεγάλο όγκο παραγγελιών.
Αυτό βέβαια είναι απόλυτα λογικό. Οι εταιρείες δεν θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν μια τόσο ξαφνική αύξηση χωρίς προετοιμασία. Αποτέλεσμα, αν συνεχιστεί αυτή η καθυστέρηση, θεωρώ ότι θα είναι ο κόσμος να χάσει την εμπιστοσύνη στη διαδικασία του ηλεκτρονικού εμπορίου. Όλοι καταλαβαίνουμε πως ο καταναλωτής θα ξανασκεφτεί αν θα αγοράσει κάτι όταν ξέρει πως αυτό θα το λάβει σε 15 μέρες.

Η λύση που δίνει από αύριο η πολιτεία είναι η παροχή της δυνατότητας παράδοσης και πληρωμής προ-αγορασμένων προϊόντων στον πελάτη έξω από το κατάστημα (click away) από τα ίδια τα καταστήματα. Θα δουλέψει άραγε αυτή η λύση; Προϋποθέτει κίνηση του πελάτη προς το κατάστημα. Είναι λογικό αυτό σε μια τόσο δύσκολη εποχή; Μήπως θα δημιουργηθούν ουρές και συνωστισμός; Μήπως τελικά θα ταλαιπωρηθούν επαγγελματίες και πελάτες; Τα καταστήματα χωρίς eshop είναι έτοιμα να ενταχθούν στο click away; Τι άλλο θα μπορούσε να γίνει;

Εκτός από την ενίσχυση των επιχειρήσεων ταχυμεταφορών τι άλλο θα μπορούσε να γίνει για να βοηθηθεί η τοπική αγορά που όμως ταυτόχρονα θα εξασφάλιζε και την τήρηση των πρωτοκόλλων υγιεινής;

Απαντώντας στα παραπάνω ερωτήματα θεωρώ ότι θα μπορούσαν να γίνουν τα παρακάτω:

1. Δημιουργία κεντρικής εφαρμογής αγορών με ραντεβού από την πολιτεία.

Ας μην κρυβόμαστε, οι επαγγελματίες θέλουν ο πελάτης να αγοράζει μέσα στο κατάστημα. Θα μπορούσε εύκολα λοιπόν να δημιουργηθεί μια κεντρική πλατφόρμα ραντεβού από την πολιτεία και να μπορούν να τη χρησιμοποιούν όλες οι επιχειρήσεις που δεν διαθέτουν eshop. Να μπορούν δηλαδή οι πολίτες, ακολουθώντας όλα τα μέτρα ασφάλειας, να μπαίνουν μέσα στα καταστήματα με προγραμματισμένο ραντεβού μέσω της πλατφόρμας και να ψωνίζουν. Να γίνει κάτι αντίστοιχο με τα κομμωτήρια δηλαδή. Με αυτόν τον τρόπο θα λειτουργήσει και το τμήμα της αγοράς που δεν έχει έως τώρα eshop με έναν τρόπο απόλυτα ελεγχόμενο σε σχέση με την ασφάλεια και την υγιεινή.

2. Δημιουργία από τους Δήμους μιας υπηρεσίας για κατ οίκον παραδόσεις “εσωτερικού” (από κατάστημα εντός του Δήμου σε οικία εντός Δήμου).
Αυτή η υπηρεσία θα μπορούσε να εξυπηρετήσει όλα τα τοπικά καταστήματα που δεν έχουν δική τους οργανωμένη υπηρεσία παράδοσης στο σπίτι που να μπορεί να δέχεται και πληρωμές. Ένα δημοτικό, κοινωνικό και ανταποδοτικό προς τους πολίτες courier. Έτσι, κάποιος που μένει στο Αργοστόλι για παράδειγμα θα μπορούσε να παραγγείλει από το σπίτι σε ένα τοπικό κατάστημα και η νέα αυτή υπηρεσία να του μεταφέρει το προϊόν στο σπίτι άμεσα. Η υπηρεσία μπορεί να είναι επί πληρωμή (π.χ. +1 Ευρώ για κάθε παράδοση) ώστε να βγάζει τα έξοδά της ή ανταποδοτική. Αντί για click away δηλαδή να γίνει click2home στην τοπική αγορά για ηλεκτρονικές αγορές. Προφανώς μια τέτοια υπηρεσία θα ήταν ακόμη πιο χρήσιμη για πολίτες που ζουν σε χωριά γύρω από αστικά κέντρα, για πολίτες με προβλήματα υγείας ή/και κινητικότητας αλλά και για μικρές επαρχιακές πόλεις. Η βασική ιδέα είναι να μπορέσουν όλες οι τοπικές επιχειρήσεις που έχουν κάποια παρουσία στο διαδίκτυο αλλά όχι οργανωμένο delivery να εξυπηρετήσουν πελάτες κατ οίκον χωρίς να επιβαρύνουν επιπλέον τις ταχυμεταφορές. Έτσι οι πολίτες δεν θα χρειάζεται να πηγαίνουν στα καταστήματα και να περιμένουν απέξω αλλά και οι επιχειρηματίες δεν χρειάζεται να οργανώσουν click away.
Στην μετά κορονοϊού εποχή αυτή η υπηρεσία θα μπορούσε να συνεχίσει να προσφέρει, αφού τα προϊόντα που θα αγοράζονται πλέον μέσα στα καταστήματα θα μπορούσαν να μεταφέρονται στο σπίτι χωρίς ο πελάτης να κουβαλάει. Έτσι ο πολίτης θα μπορεί να κατεβαίνει στην αγορά χωρίς αυτοκίνητο κάτι που θα βοηθούσε στη μείωση της κυκλοφορίας.
Επιπλέον, θα μπορούσε να λειτουργήσει ως μια υπηρεσία που θα επεκτείνει το «Βοήθεια στο σπίτι» (με έξοδα του Δήμου εδώ) αλλά και ως παροχή υπηρεσιών του Δήμου στους πολίτες κατ οίκον. Να εξυπηρετεί δηλαδή ανθρώπους με κάποια προβλήματα, ώστε αυτοί να πληρώνουν λογαριασμούς στο σπίτι, να γίνονται μεταφορές προϊόντων και φαρμάκων προς αυτούς κτλ.
Θεωρώ ότι μπορεί να είναι μια υπηρεσία ενίσχυσης της τοπικής αγοράς αν σχεδιασθεί σωστά. Ας σκεφτούμε ακόμη, πόσες εφαρμογές θα μπορούσε να έχει μια τέτοια υπηρεσία κατά την τουριστική περίοδο για τους τουρίστες.

Όλα τα παραπάνω ως τεχνολογικές λύσεις είναι κατά τη γνώμη μου απλές αλλά και ενισχυτικές της τοπικής αγοράς. Επιπλέον, μπορεί να είναι χρήσιμες και μετά την πανδημία.

Κλείνοντας, νομίζω ότι γίνεται πλέον σαφές πως ένα ηλεκτρονικό κατάστημα δεν είναι χρήσιμο μόνο για να επεκτείνουμε την αγορά στην οποία απευθυνόμαστε αλλά και για να ενημερώνουμε την τοπική αγορά/περιοχή στην οποία λειτουργούμε το φυσικό μας κατάστημα.

Η δημιουργία ενός facebook shop, ενός καταστήματος στο Shopify, ενός καταστήματος Skroutz (ή κάτι παρόμοιο) είναι απλή και γρήγορη διαδικασία. Μπορεί δε στις σημερινές συνθήκες να λειτουργήσει ως ένα ενδιάμεσο βήμα πριν τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου eshop.